Coöperatief leren (CLS)

Coöperatief Leren op De Klimboom
Ons doel is om Coöperatief Leren als een natuurlijk element te verweven in ons onderwijs. Dat betekent dat leerkrachten in alle groepen er op ieder geschikt moment gebruik van kunnen maken. Zo zorgen we voor hogere leeropbrengsten, beter klassenmanagement en sociale  verbondenheid en een veilig klimaat.

Op De Klimboom werken wij al vanaf groep 1 met Coöperatieve Leerstrategieën (CLS) tijdens verschillende vakgebieden. Didactische structuren helpen de leerlingen bij het samen leren en werken. Voorbeelden daarvan zijn Zoek Iemand Die, TafelRondje, Mix en Ruil en TweeVergelijk.

Het werken met Coöperatieve Leerstrategieën…

• laat leerlingen zich veilig voelen in de groep, dit is een voorwaarde voor leren en ontwikkeling.
• is voor de leraar een kans om het klassenmanagement in de groep zo te organiseren, dat de groep gezamenlijk verantwoordelijkheid neemt voor elkaar en het functioneren als groep.
• zorgt ervoor dat alle leerlingen profiteren van de aanpak. Alle leerlingen krijgen de kans wat ze geleerd hebben uit te leggen aan hun klasgenoten, waardoor de informatie wordt verwerkt en eigen gemaakt.
• verhoogt de leertijd. Als leerlingen in teams ergens over praten, hoeven ze maar op één of twee anderen te wachten. In een klassikale situatie is vaak één kind aan het woord, de rest wacht.
• zorgt ervoor dat de leerlingen meer oefenkansen krijgen waardoor de resultaten verbeteren.
• laat de leerkracht tegemoet komen aan de natuurlijke behoeften van leerlingen: praten en doen, dus interactie, actief en betrokken zijn.
• is niet alleen leren van de interactie met de leerkracht, maar ook van de interactie met elkaar. De leerlingen zijn actief met de leerstof bezig, ze praten er met elkaar over, waardoor de inhoud van de stof meer betekenis voor hen krijgt.
• zorgt voor een gevarieerd aanbod aan werkvormen, zo kan een leraar goed aansluiten bij de behoeften, mogelijkheden en talenten van de leerlingen. Alle leerlingen voelen zich competent.
• biedt voor leerlingen en leerkrachten een gestructureerde wijze van samenwerking, waardoor leerlingen beter presteren.
• laat leerlingen sociale vaardigheden leren, zoals elkaar helpen, taken verdelen en naar elkaar luisteren.

De zeven sleutels tot succes die horen bij het Coöperatief Leren:

Sleutel 1: Didactische structuren
Didactische structuren zijn werkvormen die in elke groep op dezelfde manier worden gebruikt. Het is simpelweg de manier waarop de interactie is georganiseerd tussen de leraar, leerlingen en de leerstof. De leerlingen volgen elke stap waardoor zij intensief met en leerstof oefenen. Voorbeelden van didactische structuren zijn: Zoek Iemand Die, TweetalCoach, Mix en Ruil en TweeVergelijk.

Sleutel 2: Teams
De leerlingen zitten in het lokaal in vaste groepjes van (meestal) vier. Dat is hun thuisbasis, daar krijgen ze algemene instructies, werken ze individueel en werken ze ook samen. Vertrouwen en samenwerking in het team is erg belangrijk. Dit wordt versterkt door TeamBouwers.

Sleutel 3: Klassenmanagement
Omgaan met geluid: omdat Coöperatieve Leerstategieën interactie tussen de leerlingen voorstaan, kan  geluid een probleem worden als het niet goed in de hand gehouden wordt. We hebben school breed duidelijke afspraken. Het StilteTeken, de DenkStem, de LiniaalStem, de Teamstem en de KlassenStem geven het volume van overleg aan.

Inrichting van het lokaal: de leerlingen zitten in teams bij elkaar, zodat zij goed sckunnen samenwerken. De ‘stoelnummers’ zijn bekend bij de leerlingen. Deze nummers kan de leerkracht gebruiken bij bijvoorbeeld het laten uitdelen van materialen, of het geven van een antwoord.

Materialen: elk team beschikt over een ‘Teambak’. In deze Teambak zitten materialen als scharen, stiften, potloden, een puntenslijper en lijm. Wanneer de leerlingen aan het werk zijn, hoeft er dus niet worden gelopen wanneer extra materiaal nodig is. Op het digibord worden regelmatig de Timer en LeerlingKiezer gebruikt.

Sleutel 4: KlasBouwers
KlasBouwers zijn activiteiten waarbij plezier bovenaan staat, het gaat om positieve interactie tussen alle groepsgenoten. De leerlingen leren elkaar tijdens een KlasBouwer beter kennen en ze leren elkaar te waarderen en respecteren.  KlasBouwers leiden tot een ‘onze groep-gevoel’, waar de leerlingen zicht thuis voelen en waar het fijn is om samen te leren.

Sleutel 5: TeamBouwers
Door middel van TeamBouwers leren de teamleden elkaar beter kennen. Door aparte activiteiten, toegespitst op plezier hebben,  wordt de wil om samen te werken binnen de teams versterkt.  Successen worden gevierd, zo krijgen de leerlingen het gevoel competent te zijn.

Sleutel 6: Sociale vaardigheden
Er zijn heel veel sociale vaardigheden nodig om een goed teamlid te zijn. Je moet weten hoe je iemand kunt helpen, maar je wilt ook geen wijsneus zijn. Je moet leiding kunnen geven, maar je wilt niet te bazig overkomen. Je moet niet te verlegen zijn, maar ook niet te luidruchtig of overheersend zijn. De leerlingen versterken sociale vaardigheden doordat de leerkracht model staat, deze goed gedrag bekrachtigt en reflecteert op het gedrag van de leerlingen.

Sleutel 7: GIPS
Er zijn vier criteria waaraan goed werkende vormen van samenwerking moeten voldoen. De vier letters van GIPS verwijzen naar de beginletters van die criteria.